De Friese taal als toeristische meerwaarde
Suf en oubollig? Nee, de Friese taal en cultuur zijn juist potentiële trekpleisters, geloven ze bij het Friesland College en de Afûk. Studenten werken nu aan ideeën rond het Fries als toeristische ervaring.
Leeuwarden – Friese taal en cultuur zijn juist potentiële trekpleisters, geloven ze bij het Friesland College en de Afûk. Studenten werken nu aan ideeën rond het Fries als toeristische ervaring. Er valt best wat economische winst te halen door Friese taal en cultuur in te zetten in de toeristische sector, concludeerde adviesbureau E&E vorig jaar in een onderzoek. Want toeristen en recreanten die met een culturele belangstelling naar Fryslân komen, vinden het leuk om met de taal in aanraking te komen.
Het Toerisme Collectief Friesland, een samenwerkingsverband van ondernemers, onderwijs en overheid, heeft die handschoen opgepakt. Verschillende groepjes studenten van het Friesland College, onder begeleiding van PRIO (partner in innoveren en opleiden) als bewaker en aanjager van praktijgestuurd onderwijs binnen het ROC, gingen de afgelopen maanden, ondersteund door de Afûk, op zoek naar kansen voor het Fries in het toerisme. Zo werkte Adri Marloes Bruinsma, laatstejaars student ‘Leidinggevende Travel and Hospitality’ met vier medestudenten aan een plan voor restaurant en partycentrum De Pleats in Burgum, dat zich voor het project had aangemeld. ,,Ik tocht earst, ik wit net, wa wol der no nei Burgum… mar geandewei kamen der hieltyd mear ideeën by ús op en waard it hieltyd leuker.”
Cindy Breedenbach van het Friesland College snapt ook wel dat de studenten vaak de opleiding kiezen vanwege de kansen in het búítenlandse toerisme. ,,Maar wij vinden binding met de regio belangrijk. Bovendien, wat ze hier leren over wat je kunt met Friese taal en cultuur in het toerisme, kunnen ze elders in de wereld toepassen op de lokale cultuur dáár.”
Adri Marloes en haar medestudenten bezochten De Pleats en merkten hoe eigenaar Geesje Duursma al met het Fries bezig was. ,,Mei taal kinst eigenheid uterje”, zegt Duursma. ,,En dat wurket. Eartiids hiene wy ‘kip met spek en brie’ op it menu, no stiet dat op ’e kaart as ‘Wâldpyk’ en dat ferkeapet folle mear, oan minsken út de buert, mar ek oan toeristen.”
Duursma, oud-bestuurslid van de Afûk, ziet taal dan ook als middel om zich als horecazaak positief te onderscheiden. ,,As ien it net ferstiet, is it yn de hoareka fansels net gastfrij om stûf troch te gean yn it Frysk, mar it eigen publyk fynt it noflik en toeristen fine it nijsgjirrich.”
De studenten bedachten een verhaal met de Friese stripfiguur Tomke dat zich in en rond De Pleats afspeelt. ,,Dat kin in boekje wurde dat de bern nei iten meikrije. It konsept kin ek weromkomme op in kleurplaat of Tomke-placemats dêr’t in bernemenu op stiet mei wat edukatyfs oer hoe’tst netsjes ite moatst. Op sokke manieren lûkst de belangstelling fan âlden en bern en wurdt it Frysk ûnderdiel fan de ûnderfining fan út iten gean op De Pleats.”
In positive yndruk
Maar toch, die vermarkting van het Fries als toeristische ervaring, reduceert dat de taal niet tot enkel een vleugje couleur locale? Nee, vindt Fokke Jagersma van de Afûk. ,,Foar toeristen fan bûten Fryslân is yn feite alles wat se oan Fryske taal en kultuer meikrije al winst. It is in yn-’e-kunde-kommen-mei, dêr’t sy hooplik in positive yndruk oan oerhâlde.”
Waar het publiek meer lokaal of regionaal is, zoals op De Pleats, kan de functie van het Fries groter zijn. ,,Dan kin it ek wurkje as in foarm fan klantebining, gasten ekstra thúsfiele litte troch it Frysk te brûken. It hinget fan it soarte hoareka- of rekreaasjegelegenheid ôf hoe’t taal en kultuer it bêste ynset wurde kinne.”
Bij de Afûk en het Friesland College zijn ze enthousiast over de concepten die de studenten hebben bedacht. ,,Der binne hiel kreative dingen betocht”, vindt Jagersma. ,,Wy tinke der mei ferskillende ûndernimmers oer nei om de ideeën fierder te ûntwikkeljen ta in marketingkonsept dat hoareka- en toerismebedriuwen rûnom brûke kinne om mear mei Fryske taal en kultuer te dwaan.”
Het kindermenu rond een Fries stripfiguur maakt daar waarschijnlijk onderdeel vanuit, net als het door een ander projectgroepje ontwikkelde idee van een zoekplaat met een soort speurtocht rond de recreatieplek. ,,We zien bij die verdere ontwikkeling ook weer een rol voor studenten weggelegd”, zegt Breedenbach. ,,Er zijn bovendien plannen om daarbij ook NHL Stenden Hogeschool te betrekken.”
Adri Marloes is benieuwd hoe dat verder gaat. Ze is zelf in ieder geval anders over het Fries gaan denken. ,,Ik bin dermei opgroeid, dus ik fûn it mar gewoan. Mar no sjoch ik dy taal dochs wol as in spesjaliteit fan Fryslân, dy’t foar toeristen wat bysûnders en oantrekliks wêze kin.”
Ut: Friesch Dablad d.d. 9 febrewaris 2021
