Het ‘fergetten wurd’ van 28 oktober

Rimpen
Betekenis: hastich, abrupt, ympulsyf,  dryst, koart foar de kop.
Als je ‘rimpen’ bent, beweeg je haastig, wild of ruig. Je maakt je snel druk en je wordt snel boos. Het is dus een manier van bewegen of doen – ‘sa rimpen as in jong hynder‘ – maar het kan ook iets zeggen over je karakter.

Synoniemen
Hastich, gysten, opljeppend.

Waar komt het woord vandaag?
Rimpen is verbonden aan het Nederlandse ‘overrompelen’ (in het ouder Nederlands ook wel ‘overrimpelen’) en het Duitse ‘überrumpeln’. Rumpeln betekent ‘lawaai maken’, met lawaai overvallen. In het Gronings en Drents heb je ook ‘remp’ of ‘rempen’ met ongeveer dezelfde betekenis: door een snelle beweging verrassen. In andere verbinding is die met het Engelse ‘to rumble’ en het Oudnoorse ‘rymja’.

Nog even terug naar het Duits. Het sprookjesfiguur ‘Repelsteeltje’ heet daar Rumpelstilzchen (in het Engels ‘Rumpelstiltskin’). Ook een driftig mannetje zoals je misschien wel weet. Toen zijn naam eenmaal geraden was: ‘…stampte hij zo hard met zijn rechtervoet op de grond, dat hij er tot aan zijn middel in wegzakte. Toen pakte hij, schreeuwend van boosheid, zijn linkervoetje met beide handen beet en… scheurde zichzelf in tweeën.’
In het Fries heet Repelsteeltje ook wel ‘Rûpelstâle, Lytse Pino, Oegemantsje of Heideskyn… Maar daar is dan weer geen verbinding in te vinden met ‘rimpen’…

Meer ‘fergetten wurden’
Donderdag 25 november is er weer een ‘fergetten wurd’. Stem om ongeveer 15.10 uur af op Omrop Fryslân Radio en luister naar het programma ‘Goeiemiddei‘. Kijk hier voor meer ‘fergetten wurden’.