Het ‘fergetten wurd’ van donderdag 14 november is ‘Fimeltiizje’

Vetaling en betekenis
Ned: harrewarren over wissewasjes
Eng: to wrangle/squable about nothing/trivial stuff

Betsjutting: hottefylje/diskusearje oer neat, oer lytse dinkjes

Waar komt het vandaan?
Fimeltiizje bestiet út 2 dielen: fimelje en tiizje. Fimelje betsjut jeuzelje, treuzelje, frimelje. En tiizje betsjut: yn ‘e war meitsje en ek frimelje. Se betsjutte dus sawat itselde.

Sa’n gearstalling fan twa tiidwurden wurdt mei in djoer wurd reduplikaasje neamd. It komt wol gauris yn literatuertaal foar. Skriuwers meie graach nije wurden betinke. Mar ek yn it gewoane taalgebrûk komt sa’n gearstalling geregeld foar. It is faak bedoeld om nochris ekstra klam te lizzen op de betsjutting, of om beweging of lûd oan te jaan of soms gewoan om’t it lekker klinkt. Tink dêrby ek oan wurden as: hoallefoalje, grûzemoezje, hottefylje (dy is earder alris besprutsen by it ‘fergetten wurd’), mar ek: hakketakje, slykslakje en rikketikje binne fan dy wurden. (En ek de Nederlânske wurden dy’t hjir by de oersetting brûkt binne: harrewarren en wissewasjes).

Fimelje is yn it Nederlânsk ‘femelen’ of ‘fimelen’. Dat betsjutte fan oarsprong flaaks of himp plukke. De betsjutting is letter ferskood nei de beweging dy’tst dêrby makkest: frimelje mei de hannen. Dêrnei nei nutteleas wurk dwaan (want: it waard meastal troch froulju dien..) en letter nei ‘jeuzelje’ en ‘nutteleaze praatsjes ferkeapje’ en ‘skynhillich dwaan’.

Tiizje of tize is yn it Nederlânsk ‘tezen’, en yn it Ingelsk besibbe mei ‘to tease’. It betsjutte fan oarsprong it útlûken fan wol, oan wat lûke of plukke. Sawat deselde betsjutting dus as ‘fimelje’.

Meer fergetten wurden?
Op tongersdei 12 desimber is it wer tiid foar in nij ‘fergetten wurd’. Stim om plm. 15.10 oere ôf op Omrop Fryslân Radio en harkje nei it programma ‘Goeiemiddei‘. Sjoch hjir foar mear ‘fergetten wurden’.