Op avontuur in de wereld van illustraties

De broers Bottema
Tjerk Bottema is geboren in Bovenknijpe in 1882 en zijn broer Tjeerd Bottema in 1884 in Langezwaag. Het gezin woonde daarna langere tijd in Tijnje, waar de broers naar de lagere school zijn gegaan. Vanuit hun grootvader hebben beide in Maastricht de Rijkskweekschool gevolgd; de opleiding die je indertijd moest doorlopen om leraar te worden. Ze hebben echter nooit voor de klas gestaan, maar kwamen terecht in de kunstwereld. Tjerk is vooral bekend geworden als kunstschilder en tekenaar van onder meer spotprinten. In de tentoonstelling zijn schoolplaten van zijn hand te zien, die hij maakte voor het vrije stelonderwijs. Tjeerd verzamelde landelijke bekendheid met zijn ontwerp voor de Rotterdamse Verzekerings Sociëteit (RVS): een vrouw met paraplu, man met wandelstok en onderaan een klein hondje. Daarnaast illustreerde hij diverse kinderboeken, waarvan een van de bekendste Er wie eens een oud vrouwtje is, geschreven door Nienke van Hichtum. De expositie toont een selectie van zijn illustraties voor jeugdboeken.

Hedendaagse illustratrices
Mirjam van Houten (1977) is opgegroeid in Beetsterzwaag en schrijft en illustreert fulltime sinds 2010. Haar boeken Jelle en juf en By beppe útfanhûs zijn prijswinnend. In mei van dit jaar verscheen haar nieuwste boek Anton yn it museum.

Margreet de Jong (1989) illustreert sinds 2013 vanuit haar eigen bedrijf Studio Teer. Ze omschrijft haar stijl als ‘grappig en simpel met een knipoog in combinatie met structuur en regelmaat: orde in de chaos.’ Naast kinderboeken illustreert De Jong in opdracht en ontwerpt ze prints voor behang en andere gebruiksvoorwerpen.

Ynspirearje en ûntdekke
De expositie gaat over illustraties die vaak zijn gemaakt voor kinderen of kinderboeken. Illustraties kunnen teksten steunen, maar leiden op zichzelf ook tot het bedenken van nieuwe verhalen. De schoolplaten van Tjerk Bottema zijn hier een mooi voorbeeld van. In het vrije stelonderwijs moesten basisschoolleerlingen een opstel schrijven aan de hand van wat ze zagen; precies wat we in deze tentoonstelling ook gaan doen! Kinderen inspireren en uitnodigen om op ontdekkingsreis te gaan in hun gedachten: dat is het doel van deze tentoonstelling.

Vol avontuur!
Het thema van de komende Kinderboekenweek (1 t/m 12 oktober) is ‘Vol avontuur!’ Kinderen ontdekken in de expositie hoe een illustratie wordt gemaakt, ze mogen door illustraties ‘ lopen’ en er is een tunnel waarin te zien is hoe een illustratrice iets bedenkt. Basisscholen worden uitgenodigd om het museum te bezoeken, en in de Kinderboekenweek komen diverse schrijvers en illustratoren langs om workshops te geven. Een van die schrijvers is Tialda Hoogeveen, Berneboeke-ambassadeur van het Friese kinderboek. In juni kwam ze bij Museum Opsterland langs met het idee voor deze tentoonstelling. Door de inzet van de vrijwilligers van het museum en verschillende organisaties en musea is de tentoonstelling er nu al: ‘Ik bin tige wiis mei dizze eksposysje. Berneboeken binne in keunstwurk tusken twa kaften, en se binne lang net allinnich nijsgjirrich foar bern! Se hearre thús yn in museum. Doe’t bliken die dat Museum Opsterlân al lange tiid de winsk hat om ris in eksposysje rûn de Berneboekewike te meitsjen, kaam alles prachtich by elkoar.”

De expositiet is te zien tot en met 8 novimber 2025. Meer informatie over bijvoorbeeld de openingstijden vind je op www.museumopsterland.nl. Groepen kunnen het museum benaderen voor afwijkende bezoektijden.