Foto: iStock

Nieuw Fries onderzoek naar taaloverdracht binnen jonge gezinnen

Minority languages Over het Fries
10 april 2024
Het Mercator Europees Kenniscentrum voor Meertaligheid en Taalleren, Afûk en het European Centre for Minority Issues (ECMI) in het Duitse Flensburg gaan een grootschalig onderzoek in Fryslân uitvoeren naar taaloverdracht binnen jonge gezinnen. De provincie Fryslân heeft een subsidie toegekend aan het project ‘The intergenerational transmission of West Frisian: promoting multilingual child-rearing and supporting (future) parents’, dat twee jaar in beslag zal nemen.

Taaloverdracht is belangrijk voor het voortbestaan van een taal. De persoonlijke houding die mensen aannemen ten aanzien van de (minderheids)taal speelt daarbij een belangrijke rol. Ruth Kircher (ECMI), Jelske Dijkstra (Mercator/ Fryske Akademy), Mirjam Vellinga (Afûk) en Suzanne Dekker (Mercator/ Fryske Akademy) zullen zich daarom de komende twee jaren bezig houden met onderzoek naar de taalhouding van (toekomstige) ouders ten aanzien van het Fries en het meertalig opgroeien. Daaruit voortvloeiend zal een taalcampagne worden opgestart.

Het onderzoek richt zich op mensen met een kinderwens, toekomstige ouders die een baby verwachten en op ouders die jonge kinderen hebben. Tijdens het project wordt met vragenlijsten in kaart gebracht aan welke informatiebronnen ouders behoefte hebben als zij meer willen weten over het opvoeden van hun kinderen met het Fries en op welke momenten zij die informatie zouden willen ontvangen. De data geven inzicht in de motivatie van ouders om het Fries wel of niet over te dragen aan hun kinderen en zullen leiden tot aanbevelingen voor beleidsmakers Hoofdonderzoeker Ruth Kircher heeft ervaring met vergelijkbaar onderzoek in de Frans-Engelse provincie Quebec in Canada. Kircher zal het onderzoek leiden en tegelijkertijd eenzelfde onderzoek uitvoeren in Nordfriesland in Duitsland. Zo kunnen beide situaties met elkaar vergeleken worden en er van elkaar worden geleerd.

Kircher, Dijkstra, Vellinga en Dekker werken in alle fases van het project nauw met elkaar samen, maar het ECMI heeft de leiding over het onderzoeksontwerp. Het Mercator Kenniscentrum en de Afûk zijn verantwoordelijk voor de dataverzameling. Mercator heeft de supervisie over de analyse en het rapport. Daarna leidt de Afûk de bewustwordingscampagne voor (toekomstige) ouders, op basis van de onderzoeksresultaten. Daarnaast worden er materialen ontwikkeld voor professionals die werken met jonge kinderen en (toekomstige) ouders, zoals verloskundigen, logopedisten en kinderartsen, om hun kennis en bewustwording over meertaligheid en het Fries te vergroten.

Over Mercator
Het Mercator Europees Kenniscentrum voor Meertaligheid en Taalleren is onderdeel van de Fryske Akademy en onderzoekt meertalig onderwijs en taalleren in Europa. Het is een onafhankelijke en erkende bezorger van kennis en informatie over regionale en minderheidstalen in Europa. Het Mercator Kenniscentrum is onderdeel van het wetenschappelijk onderzoeksinstituut Fryske Akademy, dat dit jaar 85-jaar bestaat.

Over Afûk
Afûk is de promotieorganisatie voor de Friese taal en cultuur en heeft zodoende verschillende taken op het gebied van onderwijs en taalpromotie in en over het Fries. Afûk verzorgt taalcursussen en Friestalige leermiddelen, maar geeft ook boeken en tijdschriften uit, ontwikkelt taal- en bewustwordingscampagnes en is partner in internationale minderheidstaalprojecten.

Over European Centre for Minority Issues (ECMI)
Het European Centre for Minority Issues (ECMI) in Flensburg is binnen Europa een gerenommeerd instituut voor de bescherming en versterking van de positie van minderheden. ECMI is een onafhankelijk en interdisciplinair onderzoekscentrum, dat in 1996 werd opgericht door de regeringen van Denemarken, Duitsland en Sleeswijk-Holstein.