Friese theatervoorstelling én vertaling van kinderboek ‘Gozert’
Patrick de Vries (35), Johannes Hospes (32) en Freerk Hospes (32) van theatergezelschap Frets zijn nog steeds in de wolken. Toen uitgeverij Lemniscaat en schrijver Pieter Koolwijk hen toestemming gaven om het kinderboek Gozert als theatervoorstelling op te voeren, waren ze al heel blij. Maar ze konden hun geluk helemaal niet op toen zij ook enthousiast waren over een Friestalige voorstelling.
‘Tot de zomervakantie voeren wij het stuk op voor basisschoolkinderen in verschillende Friese theaters. Ook is er op 1 mei 2024 een openbare voorstelling in Sneek. Hierna treden we op in het Nederlands in andere provincies’, vertellen de mannen trots. Naast hunzelf spelen ook acteurs Eline de Vries en Ella de Jong mee in de voorstelling. Een aantal data zijn zelfs al uitverkocht.
Gozert (10+)
Het verhaal van Gozert gaat over het jongetje Ties dat met zijn onzichtbare vriend Gozert heel veel avonturen beleeft, maar hierdoor ook regelmatig in de problemen raakt. Ties’ familie wil dat hij met medicatie afscheid neemt van zijn zelfbedachte vriend. Patrick, die net als Freerk en Johannes zelf vader is, was meteen enthousiast over het boek. ‘Mag je als kind jezelf zijn en afwijken van de norm? Of moet een kind per se in een hokje passen om goed genoeg te zijn voor onze samenleving? Ik vond dat een heel fascinerend thema.’
Vrienden
De drie mannen kennen elkaar al een hele poos. Johannes en Freerk zijn neven en Patrick leerden ze kennen op de Pabo. ‘Ruim tien jaar geleden hadden wij onder andere college van schrijver Mindert Wijnstra. Hij leerde ons hoe we verhalen kunnen vertellen in het Fries. Als studieproject hebben we toen, in samenwerking met de Afûk, een theatervoorstelling gemaakt en opgevoerd. We deden dat op basis van het Friestalige kinderboek De stilte fan Joachem van Mindert Wijnstra. Dat was zo’n groot succes, dat wij hierna zijn doorgegaan als theatergezelschap Frets, naast ons werk in het onderwijs en maatschappelijk werk.’ Langzamerhand hebben de mannen de volledige overstap gemaakt naar het theater.
Leafde foar it Frysk
De vrienden komme alle drie uit Gaasterland en zijn ook allemaal muzikaal en creatief. Zo is Freerk met zijn vrouw Tryntsje actief in de muziek onder de naam Mister & Mrs. ‘We zingen ook regelmatig covers, vertaald naar het Fries, die wij op ons Instagramkanaal delen.’ Wat ze ook gemeen hebben is hun liefde voor de Friese taal. ‘Het is onze moedertaal, al spreken wij het trouwens ook met onze vaders hoor, haha. Hoe dan ook: het is de taal van ons hart. Wij schrijven teksten en liedjes in het Fries en nemen zelf meditaties op in die taal. En natuurlijk spreken wij het ook weer met onze eigen kinderen.’
Verder vinden Patrick, Johannes en Freerk het ook heel belangrijk dat er in het onderwijs aandacht is voor het Fries. ‘Het geven van theatervoorstellingen met Friese liedjes is een geweldige manier om kinderen met het Fries in contact te brengen. Zeker als kinderen de taal thuis niet meekrijgen. De rijkdom van het Fries is prachtig voor op toneel.’
Friese boekvertaling
In 2021 werd Gozert, geschreven door Pieter Koolwijk, bekroond met de Gouden Griffel voor het beste kinderboek. Koolwijk – de auteur die ook het kinderboekenweekgeschenk van 2024 voor zijn rekening mag nemen- woont in Drenthe, maar heeft Friese voorouders. Omdat de theatervoorstelling in Fryslân in het Fries wordt opgevoerd, ontstond het idee om het boek ook te vertalen. ‘In samenwerking met uitgeverij Afûk is Rymke Zijlstra gevraagd om de Friestalige vertaling te verzorgen.’ Rymke Zijlstra vertaalde ook de boeken De Bruorren Liuwehert (het wereldberoemde Zweedse kinderboek van Astrid Lindgren) en Lampke (het met de Gouden Griffel bekroonde Nederlandstalige kinderboek van Annet Schaap) naar het Fries. Beide vertalingen van Zijlstra zijn door IBBY genomimeerd door de IBBY Honour List.
Door: Froukje Sijtsma, Tresoar
