Ynspiraasjedei Wy binne mbû – 11 oktober 2023. Foto: Firda

Firda werkt aan practoraat meertaligheid in het mbo

Leren & onderwijs Over het Fries
12 oktober 2023
Firda kijkt serieus naar het instellen van een nieuw practoraat op het gebied van meertaligheid en geletterdheid in het mbo. Een belangrijk onderzoeksterrein is dan het Fries, om hieruit lessen te trekken naar de praktijk van het onderwijs. ‘Zo verbinden we ons mbo nog beter aan wat van groot belang is in deze regio’, stelde bestuursvoorzitter Remco Meijerink van Firda woensdag 11 oktober op de drukbezochte 'Ynspiraasjedei Wy binne mbû’ in Leeuwarden.

Alle aandacht voor taal ‘thuis en op het werk’ op Ynspriraasjedei
Ruim tweehonderd docenten en medewerkers van Firda en Aeres waren woensdag 11 oktober in Neushoorn een hele dag bijeen om ervaring uit te wisselen en plannen te maken voor alle ambities op het gebied van brede vorming en burgerschap. Dan gaat het snel om verbinding voelen met je omgeving. En hierin is taal enorm belangrijk. ‘Taal kan je raken’, stelde Meijerink. ‘Dat gaat veel verder dan wat je moet leren voor je vak. Daarin ligt dan ook een belangrijke opdracht voor ons mbo.’

Vaardigheid in taal – in gesprekken en lezen – heeft veel invloed op kansen in de samenleving. ‘Een student die de moedertaal goed beheerst, staat bij de start in het onderwijs al met 1-0 voor’, stelde instellingsdirecteur Truda Kruijer van Aeres. Dat geldt voor allerlei talen, maar in deze regio zeker voor het Fries. Op allerlei plekken in de samenleving én in het werk… ‘Zo blijkt in onderzoek dat 60 procent van de mensen hier geregeld in aanraking komt met het Fries.’

Wy binne mbû 
Taal is een belangrijk onderdeel van de identiteit van een regio. Hierin lag dan ook een belangrijke link met burgerschap. Meertaligheid en het belang van een open blik naar alle diversiteit in de samenleving was dan ook een leidend thema in deze inspiratiedag, die in het teken stond van ‘Wy binne mbû’. Dit is een samenwerkingsverband van Firda, Aeres en Afûk en is onderdeel van Taalplan Frysk 2030. De partijen werken samen aan de ontwikkeling van het Fries en meertaligheid binnen het mbo.

Bij meertaligheid gaat het om allerlei talen en het besef dat het – ook in een beroep – goed is om je aan te passen. Naar Fries, maar ook Engels of Duits als de situatie hierom vraagt. Een practoraat bij Firda kan hierin een rol spelen om kennis te verzamelen en nieuwe initiatieven aan te jagen. ‘Het sluit aan bij onze inzet op taalvaardigheid als een stevige basis voor de verdere ontwikkeling van studenten’, aldus Meijerink. ‘We zijn hierover in overleg met Den Haag en hebben goede hoop dat het gaat lukken.’

Uitwisselen 
In allerlei workshops als ‘Tûk taalgebrûk yn de beropspraktyk’, ‘meertalige bookzines! Yung Frysk’ en ‘De kracht en kwetsbaarheid van onze identiteit’ konden docenten vervolgens in de middag ruim ervaringen uitwisselen en inspiratie opdoen. In een training voor een internationale front office was het belang van meertaligheid heel tastbaar. Slot was een verrassing voor Aeres in Sneek, dat een design boekenkast – ontworpen door Sibe Jan Kramer en gemaakt door twee Firda-studenten – meekreeg. Zo komen er meer, gevuld met boeken. Want: ‘Taal verbindt, thuis en op het werk.’ En in het kader van meertaligheid: ‘Lêze is tinken mei in oar syn holle.’

In de ochtend verkenden docenten burgerschap van Firda samen hoe zij in de mbo-colleges hun vak vorm en inhoud kunnen geven, geïnspireerd door de visie die hierover voor de school is neergelegd. Een visie die heel goed past bij de landelijke ambities, stelde Luuk Kampman als erkend specialist in dit vakgebied. In kleinere groepen hadden docenten alle ruimte om die ambities te vertalen naar praktische plannen voor ieder mbo-college, om die vervolgens ook weer met elkaar te delen.