Het vergeten woord van donderdag 15 juni is ‘Stúsjekoard’

Leren & onderwijs Op het werk Over het Fries Vrije tijd
21 september 2023
Iedere maand bespreekt Mirjam Vellinga een bijzonder of vergeten Fries woord op Omrop Fryslân Radio in het programma 'Goeiemiddei' met Johan Terpstra en Diana de Groot. Vandaag ging het over het woord ‘Stúsjekoard’.

Vertaling
Ned: ribfluweel, manchester, corduroy
Eng: corduroy

Betekenis
Katoenfluwiel mei ribbels, benammen brûkt foar broeken en jassen.

Waar komt het vandaan?
Stúsjekoard is in ferkoarte foarm fan ‘konstitúsjekoard’. It is in soarte fan stof dy’t ek bekend is as ‘corduroy’, mansjester, pypkeferwiel of ribfluwiel. Yn de 19e iuw waard dizze stof populêr foar it meitsjen fan wurkbroeken foar manlju.
Der binne ferskillende soarten corduroy. De ferskillen hawwe te krijen mei de breedte fan de ‘rib’ of streep yn de stof. Ien fan dy stoffen waard konstitúsjekoard (constitution cord) neamd: dat wie in stof mei in frij brede rib fan swiere kwaliteit. Yn it Frysk is dat noch ferkoarte ta ‘stúsjekoard’. Nei alle gedachten om’t men ek net sa goed wist wêr’t dat wurd no krekt weikaam. Dat sjochst ek werom oan de beneaming ‘manchester/mansjester’, dat ferbastere waard ta ‘mesjester’. De beneaming komt fan de Ingelske stêd Manchester dêr’t in soad tekstyl en ribfluwiel produsearre waard.

De namme ‘corduroy’ komt wer fan ‘cord du roi’ om’t de stof yn Frankryk yn de 17e en 18e iuw brûkt waard foar de klean fan it personiel fan de kening.

Meer vergeten woorden?
Tongersdei 12 oktober is it wer tiid foar in nij ‘fergetten wurd’. Stim om plm. 15.10 oere ôf op Omrop Fryslân Radio en harkje nei it programma ‘Goeiemiddei‘. Sjoch hjir foar mear ‘fergetten wurden’.